سرور چیست؟

به صورت کلی می توان گفت سرور، سیستمی است که وظیفه سرویس دهی و ارائه خدمات به سایر سیستم های دیگر را بر عهده دارند. سیستم هایی که از سرور خدمات دریافت می کنند، تحت عنوان خدمات گيرنده يا کلاینت (Client) شناخته می شوند. دواقع این سرورها یا سیستم های سرویس‌دهنده، کامپیوتری هستند که در طول شبانه‌روز به‌طور مداوم به شبکه جهانی اینترنت متصل بوده و دارای سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای اختصاصی است.

یک کامپیوتر خانگی هم که سیستم های دیگر به آن متصل هستند و خدمات دریافت می کنند، یک سرور به شمار می آید. در حقیقت تنها تفاوت آن با سایر کامپیوتر های خانگی امکان اتصال آن به شبکه و ارائه خدمات به سایر سیستم ها است. این کار به کمک برنامه ها و تنظیماتی که بر روی آن پیاده شده اند، امکان پذیر می شود.

برای مثال زمانی که شما سایت های مختلفی را در مرورگر خود وارد می کنید و به استفاده از خدمات آن ها می پردازید، در واقع شما نقش سرویس گیرنده یا همان کلاینت را بازی می کنید.همچنین سیستمی هایی که تحت شبکه به شما این خدمات را ارائه می کنند، سرور یا سرویس دهنده نام دارند.

انواع سرورهای بر اساس زیرساخت:

ـ سرور اشتراکی: 

این نوع سرورها همانطور که از نامش پیداست دارای منابع اختصاصی نبوده و دارای محدودیت سخت افزاری هستند. در واقع در این سرورها ممکن است چندین سایت یا هاست وجود داشته باشد و مشکل سایت‌ها ممکن است بر روی سایت‌های دیگر تاثیر بگذارد. به طور کلی این سرورها به‌صورت مشترک در اختیار کاربران قرار می‌گیرند.

از معایب سرورهای اشتراکی می توان به محدود بوده منابع و همچنین امنیت پایین اشاره کرد. به همین دلیل این سرورها برای شرکت ها و سازمان های بزرگ مناسب نیستند. در واقع تنها زمانی می توان از این سرورها استفاده کرد که شرکت کوچک و یا تازه تاسیس است و می خواهد در هزینه های خود صرفه جویی نماید. 

ـ سرور مجازی: 

در این نوع سرورها یک سرور فیزیکی با استفاده از نرم افزاری های مجازی سازی به بخش های کوچکتر تقسیم می شود. هر کدام از این بخش ها به طور مستقل به همراه سیستم عامل و اپلیکیشن های خود اجرا می شوند. 

البته لازم به ذکر است که منابع این نوع سرورها بسته به نوع سیستم مجازی ساز می تواند اختصاصی و یا اشتراکی باشد. البته نوع سخت افزار در این نوع سرورها نیز اهمیت دارد. در واقع این نوع سرورها حد واسط میان سرورهای اشتراکی و اختصاصی می باشد که در این صورت شما به منابع بیشتری دسترسی دارید.

در سرورهای مجازی، سایت‌هایی که روی یک سرویس‌دهنده و یا وب سرور قرار می‌گیرند، به مراتب کمتر از سایت‌های موجود در سرورهای اشتراکی هستند. به‌همین دلیل فضای بیشتری را در اختیار خواهید داشت. بسته به نوع مجزای ساز، منابعی که در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد می‌تواند کاملاً اختصاصی و یا مشترک باشد. هدف از ارائه سرور مجازی در واقع کاهش هزینه‌ها می‌باشد.

ـ اختصاصی:

این نوع سرورها بر خلاف سرورها اشتراکی برای وب سایت‌های پربازدید، شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ مانند فروشگاه‌های آنلاین که نیاز به امنیت، سرعت‌بالا، پهنای باند مناسب و دسترسی بالا برای نصب هرگونه نرم‌افزار یا ایجاد تغییرات دارند، مناسب می باشند.

کاربران این سرورهای اختصاصی در CPU، رم، فضای ذخیره سازی و پهنای باند کاملا اختصاصی میزبانی خواهند شد. خرید سرور اختصاصی برای توسعه دهندگان وب و اپلیکیشن یک انتخاب مناسب به حساب می آید زیرا برای نصب نرم‌افزار و ایجاد تغییرات محدودیتی ندارند. مورد دیگری که باید در رابطه با این سرورها بدانید این است که هزینه سرورهای اختصاصی با توجه به نوع سیستم‌عامل، منابع و منطقه جغرافیایی متغیر است. این نوع سرور‌ها به علت انعطاف بالایی که دارند می‌توانند پاسخگوی نرم افزارهای متعدد و گوناگونی باشند که بر روی آنان نصب می‌شوند.

ـ سرور کولوکیشن یا دیتاسنتر:

سرور Colocation به امکان ارائه فضای رک،IP مورد نیاز، پهنای باند و تامین برق مورد نیاز تجهیزات شبکه و سرورها، گفته می شود که همه این خدمات برای نگهداری سخت‌افزار در دیتاسنتر است که توسط شرکت های ارائه کننده هاستینگ ارائه می شود.

در خدمات Co-Location (کولوکیشن)، سخت‌افزار و تجهیزات سروری شما به شرکت های هاستینگ تحویل داده خواهد شد، آنها نیز پس از تحویل آن ‌را در بستر شبکه دیتاسنتر نصب نموده و دسترسی‌ های لازم برای کنترل سرور را در اختیار شما قرار خواهند داد. با ارائه این خدمات از سوی شرکت های هاستینگ، ماهانه مبلغی به عنوان هزینه اجاره رک و همچنین در صورت انجام سایر خدمات از سوی خدمات گیرنده دریافت خواهد شد.

همانطور که گفته شد در این نوع سرور، سخت افزار‌ها مانند، هارد سرور، رم سرور و CPU سرور توسط کاربر خریداری شده و به دلخواه او نصب می‌گردد. تمامی نیازهای نرم افزاری سرور مانند نصب سیستم عامل و نصب نرم افزارها هم توسط کاربر صورت می‌پذیرد. همچنین مالک سرور اجازه دسترسی به سرور را دارد. لازم به ذکر است که در کولوکیشن تنها هزينه‌های مربوط به نگهداری سرور از كاربر دريافت می‌شود که طبيعتاً هزينه‌ها به شكل چشمگيری كاهش می‌يابند. 

ـ سرور Cloud یا ابری:

این سرورها که از قابلیت اطمنیان بالایی برخوردار بوده همان سرورهای مجازی اختصاصی هستند که در زیرساخت رایانش ابری ایجاد و مدیریت می شوند. فضای کلود به تعداد نامحدودی از دستگاه‌ها اجازه می‌دهد تا به عنوان یک سیستم واحد عمل کنند. این سرورها مقیاس‌پذیری و هزینه کمتری نسبت به سرورهای دیگر مانند سرور اختصاصی دارند.

سرور ابری از مشکلات سخت افزاری که ممکن است در سرورهای فیزیکی رخ دهد به دور بوده و پایدارترین گزینه برای شرکت هایی است که می خواهند هزینه کمتری داشته باشند. سرورهای ابری سرویس سریع‌تری ارائه می‌دهند در نتیجه با هزینه مشابه سرور فیزیکی منابع و خدمات سریع‌تری دریافت خواهید کرد. همچنین بروزرسانی آن بسیار آسان و سریع است.

انواع سرور :

ـ Web سرور:

وب سرورها نرم افزارها یا سخت افزارهایی هستند که امکان دسترسی به محتوا را از طریق اینترنت فراهم می کند. این نوع سرور، همانطور که از نامش پیداست، مخصوص میزبانی وب سایت ها می باشد و با استفاده از سرویس های خاص ارتباط بین آدرس ها و کاربران شبکه های اینترنتی را با صفحات وب فراهم می نماید. درواقع کاربرد آن به طور ویژه در حوزه ی وب هاستینگ و راه اندازی سایت می باشد.

ـ Standelone سرور:

به سروری گفته می شود که هیچ وابستگی به منبع خارجی ندارد و بدون این وابستگی به کاربران خود خدماتی را ارائه می نماید. در واقع این سرورها زیرشاخه و یا زیرساخت یک شبکه بزرگتر محسوب نمی شود.

ـ Name سرور:

Name Server ها قسمت مهم Domain Name System یا DNS هستند که وب سایت ها با استفاده از آنها امکان استفاده از نام دامنه را به جای آی پی آدرس ها می دهند.

ـ Printer سرور:

کامپیوتر یا دستگاهی است که از طریق شبکه به یک یا چند پرینتر و تعدادی کلاینت متصل شده و پس از دریافت فرمان پرینت از کلاینت ها آن را به پرینتر مناسب منتقل می کند. Fax Server نیز مشابه با این سرور است که تفاوت آن ارتباط با دستگاه های فکس بجای پرینتر است.

ـ Fax سرور:

همانطور که گفته شد دقیقه مشابه Printer Server می باشد.

ـ Proxy سرور:

این سرورها در واقع واسط میان کلاینت ها و سرورهای دیگر هستند و هنگامی که کاربر بخواهد اطلاعاتی چون فایل، صفحات وب و سایر منابع را از سرور دیگری دریافت کند، به  proxy server متصل می شود. 

ـ Sound سرور:

سروری که دسترسی و استفاده از ابزارهای صوتی همچون کارت صدا را مدیریت می کند.

ـ Application سرور:

سروری است که توانایی اجرای برنامه های نرم افزاری خاصی را داشته و کاربران از روی کامپیوتر های خود می توانند به نرم افزارها دسترسی داشته باشند.

ـ Database سرور:

 این مدل معمولا در اختیار سازمان های بسیار بزرگ قرار داده می شود و به صورت است که Database مورد استفاده یک نرم افزار یا سرویس که توسط کاربران بر روی کامپیوتر های آن ها مورد استفاده قرار می گیرد، بر روی سرور قرار می گیرد و تمام کاربران و کامپیوتر های متصل از یک دیتابیس مشترک که بر روی سرور می باشد، استفاده می کنند و اطلاعات نیز به صورت یکپارچه و متمرکز ذخیره سازی و پردازش می گردد.

ـ File سرور:

فایل سرور، سیستم مدیریت و ذخیره سازی فایل است و سروری است که دسترسی به فایل‌ها را فراهم می‌کند یعنی به عنوان مکان ذخیره سازی مرکزی فایل است که چندین سیستم می‌توانند به آن دست یابند. در واقع فایل های مورد نیاز یک مجموعه بر روی سرور قرار می گیرد و کاربران مختلف از کامپیوتر های مختلف می توانند به فایل ها دسترسی داشته باشند که امکان محدود کردن دسترسی ها برای هر کاربر به صورت ویژه نیز وجود دارد.

ـ Game سرور:

علاقه مندان به بازی های کامپیوتری می توانند به این سرورها متصل شده و به صورت آنلاین به انجام بازی های گروهی بپردازند. این نوع سرور درواقع Application Server هایی هستند که تنها برای بازی استفاده می شوند.

ـ Home سرور:

سروری برای منازل مسکونی است که از طریق یک شبکه خانگی و اینترنت به سایر دستگاه های داخل خانه خدمات ارائه می دهد.

ـ Media سرور:

این نوع از سرور مربوط به اشتراک Media می باشد. برای مثال یک ویدیو یا فایل صوتی بر روی سرور قرار می گیرد و کاربران می توانند بدون نیاز به دانلود فایل آن را بر روی کامپیوتر خود مشاهده کنند.

ـ Communication سرور:

از این سرور برای راه اندازی سرویس های ارتباطی استفاده می شود. که در آن هر کاربر و یا کامپیوتر به عنوان یک end point می توانند با اتصال به سروری که برای این منظور راه اندازی شده است با دیگر کاربران در ارتباط باشد و متن ها موارد مورد نیاز را به کاربر یا end point مقابل خود ارسال کند، که میزان دسترسی ها و ارتباطات هر فرد با افراد دیگر نیز توسط سرویس های  امنیتی کنترل می گردد.

ـ Computing سرور:

این سرور برای انجام پردازش و محاسبه استفاده می گردد، به این صورت که در زمانی که پردازنده های یک کامپیوتر برای پروسه یا کاربری خاصی کافی نمی باشند، می توان با اتصال این کامپیوتر به یک سرور دیگر از پردازنده های سرور نیز در کنار پردازنده های کامپیوتر کاربر استفاده نمود.

ـ Mail سرور:

این سرورها همانطور که از نامشون پیداست برای ارسال ایمیل استفاده می شوند. به این صورت که بر روی سرور یک سرویس ارسال ایمیل یا WebMail قرار می گیرد و خدمات و تراکنش های ارسال ایمیل از طریق آن سرور انجام می گردد.

سیستم عامل سرور و انواع آن:

سرور ها دارای نرم افزار و سیستم عامل های مختص به خود هستند که بر روی این کامپیوتر ها نصب می شود. از این جمله سیستم‌ عامل‌‌ سرور می توان به سیستم عامل های های مختلف Linux و Windows Server اشاره کرد. به همین دلیل در هنگام نصب سیستم عامل سرور باید به کاربرد سرور و نرم افزار هایی که بر روی آن نصب شده است توجه داشت. از جمله این سیستم عامل ها می توان به: 

ـ لینوکس: پر استفاده ترین سیستم عامل در دنیای میزبانی وب به حساب می آید و از دلایل آن می توان به رایگان بودن و متن باز بودن آن اشاره کرد. این حالت باعث می شود که ارتقای نرم افزاری و کارهای مدیریتی به سادگی و بدون نیاز به موارد اضافی انجام شود. و تمامی توزیعات لینکوس مانند CentOS، Fedora Core و Debian را شامل می شود.

ـ ویندوز: مطمئنا اکثراً با این سیستم عامل آشنایی دارید و با یک رابط گرافیکی رو به رو هستید که شباهت زیادی به کامپیوتر خانه تان دارد. اگر شما پروژه ای دارید که آن را با استفاده از تکنولوژی ASP.NET نوشته اید شما نیاز دارید برای اجرای آن از ویندوز سرور استفاده کنید. تمامی ورژن های مختلف ویندوز مانند windows 7 , 8 , 10 وwindows server  را شامل می شود .

منبع : سرور چیست